29 EYLÜL 2018 - DÜNYA KALP GÜNÜ!

Her yıl 29 Eylül günü dünya kalp günü olarak kutlanıyor. Burada amaç ülkemiz ve tüm dünyada en başta gelen ölüm sebebi olan kalp damar hastalıklarına dikkati çekmek, halkın bu şekilde bilinç düzeyinin artırılmak, toplum düzeyinde kalp damar hastalığına neden olan risk faktörlerinin azaltılarak, toplumun kalp sağlığının iyileştirilmesine katkıda bulunmaktır. Dünya Kalp Federasyonu tarafından oluşturulmuş geleneksel bir aktivitedir. Türk Kardiyoloji Derneği olarak biz de bu aktiviteye destek vermekteyiz.

Yine bu amaçla her yıl kalp damar sağlığına yönelik yeni bir slogan işlenmektedir. Bu yılın sloganı da ‘Benim kalbim, Senin Kalbin’ ‘Kalbim için, Kalbiniz İçin, Hepimizin Kalbi İçin Söz Ver’ sloganı işlenmektedir. Hatırlarsanız daha önceki yıllarda ‘kalbini sev içinde sevdiklerin var’, ‘kalbini sev kırmızı giy’ gibi sloganlar kullanılmıştı. Bu vesile ile;

‘Kalbin İçin Sigarayı Bırakmaya Söz Ver’
‘Kalbin İçin Sağlıklı Beslenmeye Söz Ver’
‘Kalbin İçin Kilo Vereceğine Söz Ver’
‘Kalbin İçin Spor Yapmaya Söz Ver’

Diyoruz. Buradan sizin aracılığınız ile okurlarımıza bu kampanyaya katılmaya davet ediyorum, okurlarınızın sevdiklerinden, yakınlarından kalp sağlığı için bir söz alarak bu kampanyaya katılmalarını istiyorum. Unutmayalım ki bu çabanız sevdiklerinizin erken ölümünü engelleyebilir. Sigara içen babanızdan, kilolu olan kardeşinizden, hareket etmeyen sağlıksız beslenen arkadaşınızdan bunları düzeltmesi için söz alarak kalp damar sağlıklarını düzeltmeye katkıda bulunabilirsiniz.

Ülkemizde tüm ölümlerin %40’ı dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı gelişmektedir. İkinci sırada %20 ile kansere bağlı ölümler, 3. sırada ise %12 ile solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümler gelmektedir. Görüldüğü üzere kalp damar hastalıklarına bağlı ölümler açık ara öndedir.

Bu sebeple kalp damar hastalıklarına neden olan risk faktörlerinin iyi bilinmesi, koruyucu önlemlerin alınıp toplum düzeyinde öğretilmesi ve uygulanması ile hastalık gelişiminin önlenmesi ve azaltılması toplum sağlığı açısından çok önemlidir.

Aslında kalp damar hastalıklarına neden olan risk faktörlerinin çoğu düzeltilebilir risk faktörleridir, dolayısı ile risk faktörlerimizi düzelterek kalp damar hastalığına yakalanmayı ve ölümleri önemli oranda azaltabiliriz. Kolesterol yüksekliği, sigara içmek daha doğrusu tütün ürünleri kullanmak, şeker hastalığı, tansiyon yüksekliği, karın tipi şişmanlık, psiko-sosyal stres, kötü beslenme, fiziksel hareketsizlik ve alkol kullanımından oluşan 9 düzeltilebilir risk faktörünün ilk kalp krizi geçirme riskinin %90’ından sorumlu olduğu saptanmıştır. Basitçe bu risk faktörlerinin düzeltilmesi ile kalp krizi geçirme riskimizi önemli oranda azaltabiliriz.

Dolayısı ile;

Sigara içmeyelim, yanımızda içilmesine de müsaade etmeyelim. Unutmayalım ki pasif içicilikte kalp damar hastalığı riskini artırmaktadır. ‘Dumansız Hava Sahası’ sloganına uyalım. Kendimiz içmediğimiz gibi havamızı başkalarının da kirletmesine izin vermeyelim.

Kolesterol düzeylerimizi kontrol ettirelim, yüksek ise hekimimize danışalım, diyet yanında gerekiyorsa hekim kontrolünde kolesterol düşürücü ilaç ta alarak kolesterolümüzü özellikle de kötü kolesterol dediğimiz LDL-kolesterol düzeylerimizi istenen seviyelerde tutalım.

Yüksek tansiyon hastası iseniz tuzsuz diyet, hareketli yaşam, şişmanların kilo vermesi gibi yaşam biçimi değişiklikleri yanında gerekiyorsa hekim kontrolünde kan basıncını düşürücü tansiyon ilaçlarımızı düzenli kullanalım ve kan basıncımızı büyük tansiyonu 140 mmHg’ küçük tansiyonu 90 mmHg’nin altında tutalım.

Şeker hastalığımız varsa diyetimize iyi dikkat edelim hekim kontrolünde ilaçlarımızı titizlikle kullanalım, sıkı kan şekeri takibi yapalım.

Kilo fazlası isek diyetimize dikkat edelim, bol yürüyüş, spor ve kalori alımını azaltarak ideal kiloya düşelim. Özellikle karın tipi şişmanlık, yani karın içi yağlanma kalp damar hastalığı açısından risklidir, o nedenle bel çevresi ideal değeri olan erkeklerde 94 cm, kadınlarda 80 cm’nin altında kalmaya gayret edelim. Unutmayalım ki erkeklerde 102, kadınlarda 88 cm’nin üzerinde olması riski belirgin artırmaktadır.

Sağlıklı beslenelim, bugün için kalp damar sağlığına en uygun diyet Akdeniz tarzı diyettir. Doymuş yağların az olduğu, sebze, meyve, balık, zeytinyağının tercih edildiği Akdeniz tarzı beslenelim.

Hareketli olalım, bol bol yürüyüş yapalım, günde 30-45 dakika tempolu yürüyüş veya 10 bin adım atmaya çalışalım. Stres ve sıkıntıdan uzak duralım, küçük şeyleri kafaya takmayalım.

Unutmayalım ki bu basit tedbirler ile kalp damar hastalığına yakalanma riskimizi önemli oranda azaltabiliriz. Mevcut kalp damar hastalarında ise bu önlemler hastalığın tekrarlama ve ilerlemesi riskini azaltacaktır. Sağlıklı uzun yaşamak erken ölmek istemiyorsak buna uyalım, yakınlarımız, sevdiklerimizden ‘Kalp Damar Sağlığı İçin Söz Alalım, Sözlerinde Durmalarını İsteyelim’

Prof. Dr. Mustafa Kemal EROL
Türk Kardiyoloji Derneği Başkanı