29 EYLÜL 2019 - DÜNYA KALP GÜNÜ!

Kalp-damar hastalıkları dünyada en başta gelen ölüm nedenini oluşturmaktadır. Her yıl dünyada 17 milyon kişi kalp damar hastalıklar nedeni ile yaşamını yitirmektedir. Ülkemizde de durum farklı değildir, tüm ölümlerin %40’ı dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı gelişmektedir. Oysa bu şekilde olması gerekmez. Kalp damar hastalıkları büyük oranda önlenebilir hastalıklardır, neden olan risk faktörlerinin kaldırılması ile kalp damar hastalığına yakalanma riskimizi en aza indirebiliriz. Yaşamlarımızda sadece birkaç küçük değişiklik yaparak kalp krizi geçirme, felç olma ve ölüm riskimizi azaltabilir, aynı zamanda yaşam kalitemizi artırabilir ve gelecek nesillere güzel bir örnek oluşturabiliriz. Sigara içmeyerek, düzenli egzersiz yaparak, sağlıklı beslenerek, aşırı kilo almayarak, şişman isek kilo vererek, hipertansiyon hastası isek kan basıncımızı iyi kontrol ederek, şekerimizi iyi kontrol ederek kalp damar hastalığı gelişimini önleyebilir, yalnızca daha sağlıklı değil aynı zamanda keyifli bir yaşam sürebiliriz.

29 Eylül her yıl Dünya Kalp Günü olarak çeşitli aktiviteler ile kutlanmaktadır. Dünya Kalp Günü, Dünya Kalp Federasyonu tarafından oluşturulmuş geleneksel bir aktivitedir. Türk halkının kalp damar sağlığını korumak ana misyonu olan Türk Kardiyoloji Derneği de bu aktiviteye destek vermektedir. Burada amaç ülkemiz ve tüm dünyada en başta gelen ölüm sebebi olan kalp damar hastalıklarına dikkati çekmek, halkın bu şekilde bilinç düzeyinin artırmak, toplum düzeyinde kalp damar hastalığına neden olan risk faktörlerinin azaltılarak, toplumun kalp sağlığının iyileştirilmesine katkıda bulunmaktır.

Bu yılın sloganı da ‘Kalp kahramanı Ol’ ‘Sevdiklerine, yakınlarına basit bir söz vererek Kalp kahramanı Ol’ şeklinde belirlenmiştir. Kalp damar hastalığı risk faktörlerine karşı sevdiklerimize yakınlarımıza söz vererek kalp kahramanı ol sloganı ile dünya çapında kampanya başlatmaktır. Hepimiz arkadaşlarımıza, ailemize, hastalarımıza, çalışanlarımıza bir söz vererek Kalp Kahramanları olabiliriz.

“Çocuklarıma onları sevdiğim için sigarayı bırakacağıma söz verdim.”
“Kızıma düzenli egzersiz yapacağıma söz verdim.”
“Ailem için sağlıklı yemek yapıp, sağlıklı besleneceğimize söz veriyorum.”

gibi örnekler ile kalp kahramanlarının sayısının yaygınlaşması amaçlanmaktadır.

Tüm okurlarımıza bu kampanyaya katılmaya davet ediyorum, düzenli egzersiz yapmaya, sigaraya hayır demeye, kilo vermeye, sağlıklı beslenmeye söz vererek kalp riskimizi düşürelim. Toplum daha sağlıklı olsun. Benim kalbim senin kalbin hepimizin kalbi için sağlıklı beslenmeye söz verelim, spor yapmaya söz verelim. Sevdiklerimizle daha uzun ve de mutlu yaşamak istiyorsak kalbimize iyi bakmamız lazım.

Aslında kalp damar hastalıklarına neden olan risk faktörlerinin çoğu düzeltilebilir risk faktörleridir, dolayısı ile risk faktörlerimizi düzelterek kalp damar hastalığına yakalanmayı ve ölümleri önemli oranda azaltabiliriz. Kolesterol yüksekliği, sigara içmek daha doğrusu tütün ürünleri kullanmak, şeker hastalığı, tansiyon yüksekliği, karın tipi şişmanlık, psiko-sosyal stres, kötü beslenme, fiziksel hareketsizlik ve alkol kullanımından oluşan 9 düzeltilebilir risk faktörünün ilk kalp krizi geçirme riskinin %90’ından sorumlu olduğu saptanmıştır. Basitçe bu risk faktörlerinin düzeltilmesi ile kalp krizi geçirme riskimizi önemli oranda azaltabiliriz.

Dolayısı ile;
Sigara içmeyelim, yanımızda içilmesine de müsaade etmeyelim. Unutmayalım ki pasif içicilikte kalp damar hastalığı riskini artırmaktadır. ‘Dumansız Hava Sahası’ sloganına uyalım. Kendimiz içmediğimiz gibi havamızı başkalarının da kirletmesine izin vermeyelim.

Kolesterol düzeylerimizi kontrol ettirelim, yüksek ise hekimimize danışalım, diyet yanında gerekiyorsa hekim kontrolünde kolesterol düşürücü ilaç ta alarak kolesterolümüzü özellikle de kötü kolesterol dediğimiz LDL-kolesterol düzeylerimizi istenen seviyelerde tutalım.

Yüksek tansiyon hastası iseniz tuzsuz diyet, hareketli yaşam, şişmanların kilo vermesi gibi yaşam biçimi değişiklikleri yanında gerekiyorsa hekim kontrolünde kan basıncını düşürücü tansiyon ilaçlarımızı düzenli kullanalım ve kan basıncımızı büyük tansiyonu 140 mmHg’ küçük tansiyonu 90 mmHg’nin altında tutalım.

Şeker hastalığımız varsa diyetimize iyi dikkat edelim hekim kontrolünde ilaçlarımızı titizlikle kullanalım, sıkı kan şekeri takibi yapalım.

Kilo fazlası isek diyetimize dikkat edelim, bol yürüyüş, spor ve kalori alımını azaltarak ideal kiloya düşelim. Özellikle karın tipi şişmanlık, yani karın içi yağlanma kalp damar hastalığı açısından risklidir, o nedenle bel çevresi ideal değeri olan erkeklerde 94 cm, kadınlarda 80 cm’nin altında kalmaya gayret edelim. Unutmayalım ki erkeklerde 102, kadınlarda 88 cm’nin üzerinde olması riski belirgin artırmaktadır.

Sağlıklı beslenelim, bugün için kalp damar sağlığına en uygun diyet Akdeniz tarzı diyettir. Doymuş yağların az olduğu, sebze, meyve, balık, zeytinyağının tercih edildiği Akdeniz tarzı beslenelim.

Hareketli olalım, bol bol yürüyüş yapalım, günde 30-45 dakika tempolu yürüyüş veya 10 bin adım atmaya çalışalım. Stres ve sıkıntıdan uzak duralım, küçük şeyleri kafaya takmayalım.

Unutmayalım ki bu basit tedbirler ile kalp damar hastalığına yakalanma riskimizi önemli oranda azaltabiliriz. Mevcut kalp damar hastalarında ise bu önlemler hastalığın tekrarlama ve ilerlemesi riskini azaltacaktır. Sağlıklı uzun yaşamak erken ölmek istemiyorsak buna uyalım, yakınlarımıza, sevdiklerimize “Kalp sağlığı İçin Basit Bir Söz Verelim”, “Kalbimiz değerlidir ona iyi bakalım”

Prof. Dr. Mustafa Kemal Erol
Türk Kardiyoloji Derneği Başkanı