Dr. Ayşe İrem Boladan
Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Deep Inspiration Breath Hold in Left-Sided Breast Radiotherapy A Balance Between Side Effects and Costs

Sol Taraflı Meme Kanseri Radyoterapisinde Derin İnspirasyonda Nefes Tutma

JACC: Cardiooncology, Vol. 6, No. 4, 2024 https://doi.org/10.1016/j.jaccao.2024.04.009

Derin inspirasyonda nefes tutma (DİNT) tekniği radyoterapi sırasında kalbin radyoterapiye (RT) maruziyetini azaltır. Derin inspirasyon sırasında hastalar nefeslerini tutar, böylece kalp radyasyon kaynağından uzaklaşır. Bu uygulamanın serbest solunuma (SS) göre üstün dozimetrik performansı meta analizlerle doğrulanmıştır. Finansal nedenler ve tedavi süresinin uzaması bu uygulamanın yaygın olarak kullanılmasını kısıtlamaktadır. Aynı zamanda dozimetrik faydaların anlamlı kardiyovasküler risk azalmasına neden olduğuna dair kesin kanıt yoktur.

Bu çalışmanın amacı, meme kanseri tedavisinde DİNT’in maliyet etkinliğini değerlendirmek ve operasyonel, finansal ve klinik sonuçlarını serbest solunum ile karşılaştırmaktır.
Sol taraflı meme kanseri bulunan 100 hastaya DİNT ve SS teknikleriyle tedavi planları uygulanmıştır.  Ortalama kalp dozu da dahil olmak üzere dozimetrik veriler her teknik için hesaplanmış ve radyoterapiye bağlı kardiyotoksisiteyi tahmin etmek için kullanılmıştır. Hasta dahil etme kriterleri, sol taraflı meme kanseri tanısı konmuş, DİNT kullanılarak tedavi edilmiş ve SS bilgisayarlı tomografi (BT) taraması mevcut olan bireyleri içeriyordu. Toplam 100 ardışık retrospektif hasta bu kriterleri karşılamıştır. Her hasta için DİNT ve SS teknikleri geliştirildi. Her iki teknik için ortalama kalp dozu hesaplanarak kardiyotoksisite riski değerlendirildi. RT öncesinde kardiyovasküler risk değerlendirmesi için SCORE2 ve SCORE2-OP algoritmaları kullanıldı. RT sonrası kardiyovasküler risk hastanın aldığı radyasyon dozuna göre yeniden hesaplandı. Operasyonel ve finansal etkileri değerlendirmek amacıyla zaman bazlı faaliyet tabanlı maliyetlendirme (ZB-FTB) yaklaşımı ayrık olay simülasyonu (AOS) modeliyle entegre edildi. ZB-FTB yöntemi hasta düzeyinde maliyetler, kaynak kullanımı ve çalışma süreleri hakkında ayrıntılı bilgiler sundu.

Dozimetrik sonuçlar, DINT ve SS tedavi planları arasında ortalama kalp dozunda anlamlı bir fark olduğunu ortaya koymuştur (P < 0,001); DINT, SS'ye kıyasla ortalama kalp dozunda ortalama 2,55 Gy azalma göstermiştir (%95 CI: 2,25-2,85).

Sonuçta DİNT tekniği, 20 yıl boyunca toplam kardiyovasküler olaylarda %1,72 (%95 GA: %1,67-%1,76) ve ölümcül kardiyovasküler olaylarda %0,69 (%95 GA: %0,67-%0,72) oranında mutlak risk azalması sağlamıştır.  1 kardiyovasküler olayı önlemek için 58 hastaya, 1 kardiyovasküler ölümü önlemek için 144 hastaya DİNT tekniği uygulanmalıdır. Bu teknik hastalara 0,04 ek kaliteli yaşam yılı kazandırmaktadır. DİNT tekniği tedavi aşamalarının süresini uzatmış ve iş yükünü arttırsa da (teknikerler için ek 1,97 saat ve doktorlar için ek 0,06 saat) bu tekniğin maliyet- etkin olduğu, mortalite ve morbiditeyi azalttığı görülmüştür. Dolayısıyla DİNT tekniği meme kanseri tedavisi sonrası uzun vadeli kardiyovasküler sağlığa katkı sağlayabilir. Bununla birlikte, hasta bakımındaki gecikmeler ve DINT nedeniyle artan maliyetler göz önünde bulundurulmalıdır.