Prof. Dr. Yüksel Çavuşoğlu

SHIFT çalışması, çift kör, plasebo kontrollü, çok merkezli, EF<%35 ve sinüs ritminde, kalp hızı >70 atım dk olan ve son 12 ay içinde KY nedeniyle hastaneye yatırılıp tedavi görmüş ve beta bloker dahil olmak üzere KY tedavisi almakta olan semptomatik KY’li 6505 olgunun dahil edilerek ivabradin ya da plasebo kollarına randomize edildiği bir çalışma idi. Ivabradin maksimal günde 2 kez olmak üzere 7.5 mg doza kadar titre edilmişti. Olguların %90’ı beta bloker ve ACEI ve %60’ı aldosteron antagonisti ve %22’si dijital kullanmakta idi.  Primer son nokta KV ölüm ve kalp yetersizliği nedeniyle hospitalizasyon idi.  22.9 aylık takip süresi sonunda ivabradin ile ortalama 9 atım/dk’lık azalma ile birlikte primer son noktada %18 azalma bildirilmişti (HR, 0.82, 95% CI 0.75–0.9, p<0.0001). Primer son noktadaki bu etkinlik özellikle KY nedeniyle hospitalizasyonda azalma (%26) ile ilişkili bulunmuştu (HR, 0.74, 95% CI 0.66–0.83, p<0.0001). Ayrıca ivabradin ile KY’den ölümler %26 (HR, 0.74, 95% CI 0.58–0.94, p=0.014), tüm nedenlere bağlı hospitalizasyon %11 azalmıştı (HR, 0.89, 95% CI 0.82–0.96, p=0.003). Başlangıçtaki kalp hızı yükseldikçe elde edilen yararın daha da artmaktaydı. Özellikle yararın kalp hızı >77 atım/dk olduğu olgularda belirgin olduğu dikkati çekmişti. İlaçla ilgili önemli bir yan etki bildirilmemekteydi.

Kalp yetersizliği ile ilgili kayıt verileri, KY olgularının %50’inde kalp hızının >70 atım/dk ve >%40’da kalp atım hızının >77 atım/dk olduğunu gösteriyor. SHIFT Çalışmasının en çok eleştirilen yönlerinden birisi, çalışmaya dahil olan olguların %90’nının beta bloker almasına karşın hedef dozda beta bloker almakta olan olgu oranının %26 olması. Hedef dozda beta bloker almayan olgularda hedef doza ulaşılması ile benzer kalp hızı azalması ve klinik yarar elde edilip edilmeyeceği çok açık değil. Ayrıca atriyal fibrilasyonu bulunan hastalarda ivabradinin kullanımı endikasyonu yok. KY hasta populasyonunun %25’inde atriyum fibrilasyonu bulunuyor. 

Kalp yetersizliği tedavisinde mortalite ve hospitalizasyonun azaltılması yanında önemli hedeflerden bir tanesi de yaşam kalitesinin düzeltilmesidir. Mayıs 2011 ESC-HFA kongresinde sunulan ve SHIFT çalışmasının bir alt çalışması olan SHIFT PRO substudy çalışmasında, ivabradin ile kalp hızında sağlanan azalmanın yaşam kalitesi üzerine etkisi KCCQ skorlama sistemi ile 4, 12 ve 24. aylarda değerlendirilmiştir. SHIFT’e alınan 2282 olgudan, KCCQ değerlendirmesi yapılan 1944 olgu SHIFT PRO substudy analizine dahil edilmiştir (968 ivabradin alan olgu ve 976 plasebo alan olgu). Her 2 grubun bazal klinik özellikleri ve aldıkları medikasyonlar benzerdir.  Ivabradin, plasebo ile karşılaştırıldığında KCCQ skorlama sistemi değerlendirmesine göre yaşam kalitesini çok daha iyi düzelttiği sonucuna ulaşılmıştır (p <0.001).

Bu sonuçlar semptomatik sistolik KY bulunan sinüs ritminde ve kalp hızı >70/dk olgularda standart tedaviye eklenen ivabradin ile sağlanan kalp hızı azalması ile 1-) KY’ne bağlı mortalite ile 2-) KY bağlı hospitalizasyonun azaltılabildiği ve bunlara ilave olarak 3-) yaşam kalitesinin düzeldiği söylenebilir.